Türkiye'de cemaatler iddia edildiği gibi kutuplaşma ve bölünmelere yol açmak şöyle dursun, tam tersine maruz kaldıkları onca kötüleme ve haksızlığa ve de her şeye rağmen toplumda kardeşliğin, birlik ve beraberliğin en sağlam dayanağını teşkil ettiler. Devlet, siyaset, iktidar, kadrolaşma, zenginleştirme, sosyalleşme, kitleselleşme gibi başlıklar, cemaat ve tarikatler açısından son derece ciddi, hayati, kritik sınav alanlarıdır.